เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2563 เวลา 10.09 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเป็นประธานในพิธีเปิดโรงเรือนควบคุมสภาพแวดล้อมและโรงคัดบรรจุ ภายในบริเวณโรงเก็บผลิตภัณฑ์เกษตรและโรงปฏิบัติการวิจัยทางพืช โรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูปที่ ๑ (ฝาง) จังหวัดเชียงใหม่ โดยมี นายพิพัฒพงศ์ อิศรเสนา ณ อยุธยา กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ดอยคำผลิตภัณฑ์อาหาร จำกัด พร้อมทั้งคณะผู้บริหาร ตลอดจนพนักงานโรงงานหลวงฯ คณะทำงาน และประชาชนในพื้นที่ ร่วมเฝ้าฯ รับเสด็จ
นายพิพัฒพงศ์ อิศรเสนา ณ อยุธยา กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ดอยคำผลิตภัณฑ์อาหาร จำกัด กล่าวว่า “การพัฒนาสายพันธุ์และการปลูกสตรอว์เบอร์รีในโรงเรือนควบคุมสภาพแวดล้อม เป็นอีกแนวทางหนึ่งที่จะสามารถควบคุมผลผลิตสตรอว์เบอร์รีให้มีคุณภาพดี ลดการใช้สารเคมีในระบบการผลิต ปลอดภัยต่อทั้งเกษตรกรและผู้บริโภค อีกทั้งเพิ่มปริมาณผลผลิตสตรอว์เบอร์รี รวมถึงยังสามารถผลิตต้นพันธุ์ที่ปลอดโรคเพื่อนำไปจำหน่ายให้แก่เกษตรกรหรือผู้ที่สนใจ ปลูกในฤดูกาลถัดไป และเป็นต้นแบบของแหล่งการเรียนรู้การผลิตสตรอว์เบอร์รีแบบ Smart Farmer อีกด้วย”
นายนิวัฒน์ ขันโท ผู้จัดการฝ่ายนวัตกรรมเกษตร เปิดเผยถึงโครงการพัฒนาการผลิตสตรอว์เบอร์รีในโรงเรือนควบคุมสภาพแวดล้อมว่า ปัจจุบันเกษตรกรยังเข้าถึงข้อมูลและเทคโนโลยีได้ยาก ยังคงใช้รูปแบบการเพาะปลูกแบบเก่ากันอยู่มาก เช่น ใช้ต้นพันธุ์ที่ขยายพันธุ์กันเองต่อเนื่องมายาวนาน ทำให้ต้นพันธุ์ที่เกษตรกรผลิตได้ไม่ปลอดโรคและอ่อนแอ เกิดการสะสมเชื้ออันเป็นสาเหตุโรคพืชในพื้นที่ปลูก อีกทั้งปัญหาการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศที่เปลี่ยนไปในทุกๆ ปี จากสภาวะโลกร้อน ส่งผลให้พืชผลทางการเกษตรแปรผันไปตามสภาพแวดล้อม จึงทำให้ปริมาณและคุณภาพของผลผลิตลดลง
“ดอยคำเห็นความสำคัญของการนำเทคโนโลยีมาพัฒนาวัฒนธรรมการเกษตรด้านการผลิตต้นพันธุ์พืชที่ปลอดโรค ตลอดจนพัฒนาปรับปรุงสายพันธุ์พืชให้ต้านทานโรคและแมลงศัตรูพืช ให้ได้ผลผลิตต่อไร่สูง รวมถึงสามารถขยายปริมาณต้นพันธุ์พืช เพื่อเพิ่มปริมาณวัตถุดิบให้เพียงพอต่อความต้องการในการจำหน่ายผลสด และแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ “ดอยคำ” ของโรงงานหลวงฯ โดยคำนึงถึงความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม เนื่องจากสายพันธุ์ที่ได้เหมาะสมกับสภาพภูมิประเทศ ต้นพันธุ์ปลอดโรค จึงสามารถลดการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชได้ เป็นการลดต้นทุน เพิ่มปริมาณและคุณภาพผลผลิต ซึ่งเป็นการพัฒนาการเกษตรแบบยั่งยืน สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ของดอยคำ ที่ดำเนินการเพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อมควบคู่ไปกับการพัฒนาความกินดีอยู่ดีของเกษตรกร” นายนิวัฒน์ กล่าว
สำหรับ โรงเรือนควบคุมสภาพแวดล้อม เกิดจากความร่วมมือของหน่วยงานภาครัฐ เอกชน และสถาบันการศึกษา ใน “โครงการยกระดับการแข่งขันในระบบธุรกิจเกษตร” ซึ่งจังหวัดเชียงใหม่และกลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนบน 1 สำนักงานเกษตรจังหวัดเชียงใหม่ สนับสนุนงบประมาณจัดสร้างโรงเรือน เพื่อมอบให้กลุ่มเกษตรกรทำสวนโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มแม่น้ำงอน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ โดยตั้งแต่ปี พ.ศ.2562 เกษตรกรที่ได้รับการส่งเสริมการเกษตรจากบริษัท ดอยคำผลิตภัณฑ์อาหาร จำกัด ได้เข้าทดลองใช้โรงเรือนฯ เพื่อเรียนรู้ระบบควบคุม แสง อุณหภูมิ ความชื้น การให้น้ำ การให้ธาตุอาหารพืช โดยมีนักวิชาการจากบริษัทฯ และหน่วยงานต่างๆ เป็นผู้แนะนำ อีกทั้งบริษัทฯ ใช้พื้นที่โรงเรือนฯ เพื่อทำการทดลองปลูกสตรอว์เบอร์รีที่ได้ปรับปรุง วิจัยและพัฒนาสายพันธุ์พืช รวมถึงผลิตต้นพันธุ์พืชปลอดโรคควบคู่ไปด้วย
สำหรับโรงเรือนควบคุมสภาพแวดล้อม ออกแบบเป็นอาคารหลังคาโค้งคลุมพลาสติกแบบน็อคดาวน์ มีจำนวนทั้งหมด 14 หลัง บนที่ดิน 13 ไร่ มีพื้นที่ใช้สอยโดยรวม 5,376 ตารางเมตร และ โรงคัดบรรจุ เป็นโรงสำหรับคัดคุณภาพผลผลิตเพื่อบรรจุของดอยคำ ที่ออกแบบและวางสายการผลิตให้ปฎิบัติงานได้อย่างถูกสุขลักษณะและป้องกันการปนเปื้อน ภายใต้มาตรฐานการปฏิบติการที่ดีในการผลิตอาหาร (GMP) เพื่อสร้างความมั่นใจทางด้านความปลอดภัยต่อผู้บริโภค สามารถประยุกต์ใช้กับผลผลิตได้หลากหลายชนิด โรงคัดบรรจุ ออกแบบด้วยสถาปัตยกรรมร่วมสมัย แรงบันดาลใจจากอาคารบ้านเรือนภายในชุมชน มีความเรียบง่ายสะท้อนอัตลักษณ์วัฒนธรรมท้องถิ่น มีพื้นที่ใช้สอยรวม 240 ตารางเมตร
ทั้งนี้ในปี พ.ศ. 2561 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จฯ มาทรงเปิดโรงเก็บผลิตภัณฑ์เกษตรและโรงปฏิบัติการวิจัยทางพืช ซึ่งเป็นแหล่งวิจัย ปรับปรุง พัฒนาทั้งพันธุ์พืชท้องถิ่น และสายพันธุ์จากต่างประเทศ ด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางด้านการเกษตรสมัยใหม่ ให้ได้สายพันธุ์ที่มีคุณภาพ เหมาะสมกับสภาพภูมิอากาศในแต่ละพื้นที่ สามารถต้านทานโรคและแมลง เน้นผลิตต้นพันธุ์พืชที่ปลอดโรค สามารถลดต้นทุนทางด้านการเพาะปลูกแก่เกษตรกร ในการเสด็จฯ ครั้งนี้ จึงเป็นการติดตามงานอย่างใกล้ชิด เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนให้กับเกษตรกร